STK’lar ve İfade Özgürlüğü
TÜSEV’in 2013 yılında yayınladığı Sivil Toplum
İzleme Raporu 20121
belirli siyasi görüşleri
temsil eden dernek ve vakıfların, Dernekler ve
Vakıflar Kanunlarındaki gerekçeler sebebiyle
kapatılmadığını ancak STK’larda faaliyet
gösteren insan hakları aktivistlerinin hedef
alınabildiğini belirtmektedir.
Rapordaki Hak Temelli Sivil Toplum Kuruluşlarının Örgütlenme
Özgürlüğü başlıklı vaka analizi örgütlenme
özgürlüğünün önünde engel teşkil edebilen
uygulamaların bir türünün de, insan hakları
savunucularının ve onların birlikte çalıştığı
STK’ların maruz kaldığı hak ihlalleri olduğunu
ortaya koymaktadır. Rapor bu tür ihlallerin her
zaman doğrudan dernek ve vakıflara ilişkin
mevzuattan kaynaklanmadığını ancak ifade
ve örgütlenme özgürlüğünü büyük ölçüde
kısıtlayabilmekte olduğunu vurgulamaktadır.
Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) Türkiye’de İfade
Özgürlüğünün Tam Zamanı adlı raporunda
ifade özgürlüğüne yönelik kısıtlamaların belirli
siyasi görüşleri ifade eden kişilere yönelik
seçici bir üslup ile uygulanmasının siyasi
görüşler nedeniyle ayrımcılığa uğramama
hakkını ihlal ettiğini belirtmektedir. TÜSEV’in
yukarıda bahsi geçen vaka analizinde, bu
eğilimin 2011 ve 2012’de süren TMK’ya dayalı
tutuklamalarda da görülebildiği belirtilmiştir.
Bu çalışmaya göre Ege ve Marmara
bölgelerinde TMK kaynaklı tutuklamalar
olduğu ancak tutuklamaların yoğun olarak
Diyarbakır, Mardin, Siirt, Muş, Malatya’yı
kapsayan Doğu ve Güneydoğu Anadolu
bölgelerinde yaşandığına dikkat çekilmiştir.
STK’ların ve STK’larda faaliyet gösteren
bireylerin ifade özgürlüğünün güvenceye
alınması hem örgütlenme özgürlüğünün
güvence altına alınması hem de STK’lar
için elverişli ortam yaratılması için esastır.
Bu nedenle Mart 2011 – Nisan 2013 tarihleri
arasında kabul edilen dört yargı paketi
aracılığıyla Türkiye’de ifade özgürlüğüne
dair çözülemeyen sorunlar dikkate alınarak;
STK’larla gerçekleştirilecek etkili istişare
süreçleri ardından ortak çözüm önerileri
ortaya konulmalı ve uygulanmalıdır.
Bu yazı ile ilgili daha detaylı bilgilere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
http://www.tusev.org.tr/usrfiles/images/Sivil_Toplum_Izleme_Raporu_2013_-_STKlar_ve_Ifade_Ozgurlugu_.pdf